โซเดียม สำคัญต่อคุณแม่ตั้งครรภ์อย่างไร มีประโยชน์หรือโทษมากกว่ากัน

บทความนี้ขอแนะนำ บทความเรื่อง โซเดียม สำคัญต่อคุณแม่ตั้งครรภ์อย่างไร มีประโยชน์หรือโทษมากกว่ากัน โซเดียม หรือที่เรารู้จักกันอย่างแพร่หลายว่า เกลือ เป็นสารอาหารอย่างหนึ่งที่ร่างกายของคุณแม่ตั้งครรภ์นั้นมีความต้องการ มาดูกันดีกว่าว่า โซเดียมนั้นสำคัญต่อคุณแม่ตั้งครรภ์อย่างไร และนอกจากมีประโยชน์แล้วสามารถให้โทษแก่คุณแม่ได้หรือไม่

โซเดียม คืออะไร

โซเดียมคือ เกลือแร่ (สารอาหาร) ชนิดหนึ่งที่มีความจำเป็นต่อร่างกาย โดยโซเดียมจะทำหน้าที่ควบคุมความสมดุลของเหลวในร่างกาย รักษาความดันโลหิตให้อยู่ในระดับปกติ ช่วยในการทำงานของประสาทและกล้ามเนื้อ (รวมถึงกล้ามเนื้อหัวใจด้วย) ตลอดจนการดูดซึมสารอาหาร บางอย่างในไตและลำไส้เล็ก

นอกจากเกลือแล้ว โซเดียมอยู่ในอาหารอะไรบ้าง

ความจริงแล้วธาตุโซเดียมเป็นองค์ประกอบในอาหารหลายชนิดทั้งที่มีและไม่มีรสเค็ม โดยเราเรียกโซเดียมในอาหารที่ไม่มีรสเค็มว่า “โซเดียมแฝง” และสามารถจัดกลุ่มอาหารได้ดังนี้

1.วัตถุดิบอาหารสด

โซเดียมในอาหาร หรือในวัตถุดิบอาหารสด เช่น เนื้อสัตว์ นม ไข่ ผัก ผลไม้ ซึ่งเป็นวัตถุดิบตามธรรมชาติ มีโซเดียมเป็นองค์ประกอบอยู่เล็กน้อย แต่อาหารเหล่านี้ไม่ใช่แหล่งของโซเดียมที่น่ากังวล

 2.วัตถุเจือปนอาหาร

วัตถุเจือปนอาหาร เป็นสารที่ใช้ในกระบวนการผลิตและแปรรูปอาหาร วัตถุเจือปนอาหารหลายชนิดมีโซเดียมเป็นองค์ประกอบ เช่น ผงฟู ผงชูรส สารถนอมอาหาร อาหารแปรรูปที่มีการใช้สารเหล่านี้จึงให้มีโซเดียมในอาหารด้วยเช่นกัน

3.เครื่องปรุงรส

เครื่องปรุงรส เช่น น้ำปลา ซีอิ๊วขาว ซอสปรุงรส น้ำจิ้มไก่ ซอสมะเขือเทศ มีโซเดียมมาจากทั้งการเติมเกลือ การใส่ผงชูรส และการใช้วัตถุเจือปนอาหาร เครื่องปรุงเหล่านี้เองที่ถือเป็นแหล่งสำคัญของโซเดียมในอาหารไทย

ปริมาณโซเดียมที่เพียงพอสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์

จากข้างต้นจะเห็นได้ว่าโซเดียมนั้นมีประโยชน์ต่อคุณแม่ตั้งครรภ์ และควรบริโภคในปริมาณที่มากเพียงพอ ไม่มากเกินหรือน้อยจนเกินไป โดยปริมาณโซเดียมต่อวันที่คุณแม่ตั้งครรภ์ควรได้รับอยู่ที่ประมาณ 3.8 กรัมต่อวัน และไม่ควรทานเกิน 5.8 กรัมต่อวัน ซึ่งถือเป็นขีดจำกัดต่อวันที่คุณแม่นั้นสามารถบริโภคได้

ทำไมการบริโภคเกลือจึงสำคัญกับคุณแม่ตั้งครรภ์

เกลือ เป็นแหล่งโซเดียมในอาหารที่เราทานเข้าไป หากมีการบริโภคเกลือ หรือร่างกายได้รับโซเดียมต่ำเกินไปนั้นอาจเป็นอันตรายต่อทารกในครรภ์ได้ มาดูกันดีกว่าจะเกิดอะไรขึ้นกับคุณแม่และทารกบ้าง

– หากไม่ทานเกลือ เส้นประสาท กล้ามเนื้อ และอวัยวะของคุณแม่ตั้งครรภ์จะไม่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพในช่วงของการตั้งครรภ์ เนื่องจากการบริโภคเกลือที่ไม่เพียงพอนั้นจะทำให้ไม่มีแรง เหนื่อยล้า และอ่อนเพลีย

– โซเดียมมีบทบาทในเรื่องของการช่วยเพิ่มปริมาณของเหลว หรือน้ำในร่างกายของคุณให้มีมากเพียงพอที่จะมาสนับสนุนการตั้งครรภ์ของคุณ โดยจะทำให้คุณไม่อยู่ในภาวะขาดน้ำที่อาจส่งผลต่ออาการอื่น ๆ ที่จะตามมา

– โซเดียมส่วนใหญ่สามารถพบได้ในเกลือแกง ซึ่งการรับประทานเกลือแกงนั้น คุณแม่ได้รับเพียงแค่โซเดียมเพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่จะได้รับไอโอดีนที่ช่วยในเรื่องของการพัฒนาการสมองและระบบประสาทของทารกในครรภ์ได้อีกด้วย

– การขาดสารไอโอดีนในระหว่างตั้งครรภ์นั้นอาจทำให้คลอดก่อนกำหนดได้ นอกจากนี้ยังส่งผลถึงการพัฒนาการของสมองปกติของทารก การแท้งบุตร และภาวะแทรกซ้อนทางการแพทย์อื่น ๆ ในการศึกษาพบว่า การบริโภคเกลือที่ไม่เพียงระหว่างตั้งครรภ์ส่งผลให้ทารกในครรภ์มีน้ำหนักแรกเกิดต่ำกว่าปกติ

กินโซเดียมมากไปจะเกิดอะไรขึ้นกับคนท้อง 

การทานโซเดียมในปริมาณมาก จะส่งผลให้ร่างกายขาดน้ำได้ ร่างกายจะรองรับด้วยการกักเก็บน้ำเอาไว้มากขึ้น และด้วยการกักเก็บน้ำนี้เอง ที่เป็นสาเหตุหลักของผลกระทบร้ายต่าง ๆ 

ที่ตามมา ได้แก่

1.ร่างกายสูญเสียแคลเซียม  การบริโภคเหลือ หรืออาหารรสเค็มที่มีโซเดียมเป็นหลัก จะทำให้ร่างกายมีความต้องการน้ำเพิ่มมากขึ้น เมื่อร่างกายต้องการน้ำก็จะเริ่มกักเก็บน้ำเอาไว้ในร่างกาย เมื่อมีปริมาณมากขึ้น ร่างกายจะขับน้ำออกมาทางปัสสาวะ หากมีการปัสสาวะบ่อยจะทำให้ร่างกายสูญเสียสารอาหารสำคัญอื่น ๆ มากไป เช่น แคลเซียม รวมไปถึงแร่ธาตุต่าง ๆ ด้วย

2.เสี่ยงความดันโลหิตสูง  เป็นผลกระทบจากที่ร่างกายต้องการน้ำเช่นกัน เมื่อร่างกายกักเก็บน้ำเอาไว้มากขึ้น จะมีแรงสูบฉีด และแรงผลักดันในกระแสเลือดสูงขึ้นตามกันไป ส่งผลให้ความดันโลหิตมีแนวโน้มที่สูงขึ้น ส่งผลให้ร่างกายของคุณแม่ท้องเสี่ยงต่อโรคร้ายที่เกี่ยวกับหลอดเลือด และหัวใจ เช่น โรคหัวใจ หรือโรคหลอดเลือดสมอง เป็นต้น

3.เกิดอาการบวม  เมื่อร่างกายเกิดการกักเก็บน้ำจะทำให้คุณแม่ดูบวมมากขึ้นทั้งหน้าบวม รวมถึงแขน และขาด้วย ซึ่งเป็นผลมาจากการทานอาหารที่รสเค็ม หรือปริมาณของโซเดียมมากเกินไป คุณแม่หลายคนจึงพบว่าตนเองไม่ได้ทานหลายมื้อ แต่กับมีอาการตัวบวม ส่วนหนึ่งก็อาจเกิดจากสาเหตุนี้ได้เช่นกัน

บทส่งท้าย

ถึงแม้ว่าโซเดียมจะมีประโยชน์ต่อร่างกายของคุณแม่และทารกในครรภ์มากมายขนาดไหน แต่คุณแม่ก็ต้องรับประทานในปริมาณที่เหมาะสม เพราะอาหารที่มีโซเดียมสูงจะส่งผลอันตรายต่อคนท้องนั้นมีอะไรบ้าง มื้ออาหารนั้นสำคัญตลอด 3 ไตรมาสที่ยาวนานนี้ หากคุณแม่ท้องรับสารอาหารไม่ถูกต้อง จะทำให้เพิ่มความเสี่ยงต่อสุขภาพ และความสมบูรณ์ต่อทารกในครรภ์ได้

เครดิตรูปภาพ www.obaid.info www.healthline.com www.momjunction.com