ปัญหาสุขภาพของคุณแม่หลังคลอด ที่ต้องเผชิญและต้องรับมือ

บทความนี้ขอแนะนำ บทความเรื่อง ปัญหาสุขภาพของคุณแม่หลังคลอด ที่ต้องเผชิญและต้องรับมือ ความเปลี่ยนแปลงทั้งทางร่างกายและสภาพจิตใจ ไม่ได้เกิดในขณะตั้งครรภ์เพียงอย่างเดียว แต่เกิดกับภาวะหลังคลอดด้วย ซึ่งหนึ่งในสาเหตุหลักๆ คือ การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนเอสโตรเจน และโปรเจสเตอโรนในร่างกายของแม่ลดต่ำลงหลังคลอดบุตรในช่วงระยะเวลาพักฟื้นราว 5-6 สัปดาห์นี้ คุณแม่ควรทำความเข้าใจและเตรียมพร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงนี้ เพื่อให้ร่างกายและสภาพจิตใจค่อยๆ กลับคืนสู่สภาพปกติ

ปัญหาของคุณแม่หลังคลอดมีอะไรบ้าง

ปัญหาของคุณแม่หลังคลอดมีอะไรบ้าง

1. ปัญหาน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น

ปัญหาเรื่องความอ้วน มาจากน้ำหนักตัวขึ้นเยอะในช่วงตั้งครรภ์ ทั้งที่เกิดจากการกินหรือฮอร์โมน การเคลื่อนไหวน้อย ไม่ได้ออกกำลังกาย ซึ่งแม้หลังคลอดไปแล้วเป็นเวลานานน้ำหนักก็ไม่ลดลง หุ่นพังมาก ทำให้คุณแม่หลังคลอดสูญเสียความมั่นใจ

2.ผมร่วงหลังคลอด 

ขณะตั้งครรภ์ระดับฮอร์โมนของคุณแม่เพิ่มขึ้น ส่งผลให้อัตราการงอกใหม่ของเส้นผมเพิ่มมากขึ้น คุณแม่ตั้งครรภ์จึงผมดกหนา แต่หลังคลอดบุตรแล้ว ระดับฮอร์โมนเปลี่ยนแปลง ผมจึงร่วงมากกว่าปกติ ซึ่งอาการผมร่วงจะหายได้เองใน 6 – 12 เดือน เมื่อฮอร์โมนคุณแม่กลับมาสู่ระดับปกติ

3.ท้องผูก 

พบมากในคุณแม่ตั้งครรภ์ช่วงไตรมาสสุดท้าย อาจเป็นริดสีดวงทวารร่วมด้วย จากการที่มดลูกไปกดทับเส้นเลือดดำใหญ่ที่ไหลกลับเข้าสู่หัวใจ ทำให้เลือดคั่งบริเวณส่วนล่างของร่างกาย นอกจากนั้นหลังคลอดคุณแม่มักเจ็บแผล ทำให้ไม่อยากถ่ายอุจจาระ อาจส่งผลให้ท้องผูกและเป็นริดสีดวงทวารได้

4.กลั้นปัสสาวะไม่ได้ 

จากการที่ขณะคลอดกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกรานของคุณแม่ยืดออก ยิ่งใช้เวลาคลอดนานกว่าปกติจะเกิดภาวะกลั้นปัสสาวะไม่ได้สูง เมื่อไอ จาม หรือหัวเราะจะทำให้ปัสสาวะเล็ดออกมาได้ แต่ภาวะนี้จะค่อย ๆ หายไปและกลับมาเป็นปกติภายใน 3 สัปดาห์

ปัญหาของคุณแม่หลังคลอดมีอะไรบ้าง 2

5.ผิวแตกลาย 

จากการที่ท้องขยายตัวอย่างรวดเร็ว ซึ่ง 90% ของคุณแม่หลังคลอดผิวหน้าท้องจะแตกลายเป็นริ้ว มักมีสีชมพูหรือสีแดงตามสภาพผิวหนังของแต่ละคน หลังคลอดริ้วรอยจะยังคงอยู่ แต่จะค่อย ๆ จางลงตามเวลา

6.หน้าท้องย้วย 

จากการตั้งครรภ์ ทำให้กล้ามเนื้อและผนังหน้าท้องขยายยืดตามการขยายตัวของมดลูก หลังคลอดความหย่อนคล้อยยังคงอยู่เหมือนผิวแตกลาย แต่ถ้าคุณแม่ออกกำลังกายต่อเนื่องอาจกลับมาเป็นปกติ

7.ตัวบวมหลังคลอด 

เพราะร่างกายพยายามปรับสมดุลน้ำในร่างกาย ซึ่งจะดีขึ้นภายใน 2 สัปดาห์หลังคลอด

8.ปัญหาอาการปวด

อาการปวดมักเกิดขึ้นได้อย่างแน่นอน ไม่ว่าจะเป็นปวดหลัง ปวดเอว ปวดเข่า ปวดข้อเท้า เพราะการแบกรับน้ำหนักตัวเองและน้ำหนักของลูกในท้องมานานตลอด 9 เดือน คุณแม่บางเคสน้ำหนักตัวเพิ่มขึ้นมากหลายสิบกิโลกรัม ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่เกิดความปวดตามที่ต่าง ๆ ตามมา

ปัญหาของคุณแม่หลังคลอดมีอะไรบ้าง 3

9.สภาพผิวแย่ลง 

สภาพผิวของคุณแม่หลังคลอดจะเปลี่ยนไปจากเมื่อก่อนผิวปกติ แต่หลังคลอดผิวจะดูแห้งและหยาบกร้านขึ้น หรือคล้ำลงอย่างเห็นได้ชัด บางเคสเกิดฝ้า กระ ดูผิวแก่ลง มีริ้วรอย แต่งหน้าไม่ติด ผิวไม่ค่อยรับเครื่องสำอาง รูขุมขนกว้างขึ้น ทั้งหมดนี้เกิดจากฮอร์โมนเปลี่ยนแปลงในช่วงหลังคลอด

10.อาการอ่อนเพลีย

  ความอ่อนเพลียของคุณแม่หลังคลอดเกิดจากการเลี้ยงลูกเป็นเวลานาน ทั้งกลางวันและกลางคืน และในช่วงกลางคืนหากลูกตื่นกลางดึกก็ต้องอดหลับอดนอน

11.ไม่มีอารมณ์ทางเพศ

  เมื่อคุณแม่หลังคลอดต้องเหน็ดเหนื่อยกับการเลี้ยงลูกตลอดทั้งวัน ก็เป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้คุณแม่หลังคลอดไม่มีอารมณ์ทางเพศ และบางส่วนอาจเกิดจากการโฟกัสในเรื่องการดูแลลูกมากเกินไปจนลืมเรื่องส่วนตัว หรือเกิดจากฮอร์โมนที่เปลี่ยนแปลงทำให้ไม่มีอารมณ์ทางเพศและไม่อยากมีเพศสัมพันธ์

คุณแม่หลังคลอดมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์อย่างไร

คุณแม่หลังคลอดมีการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์อย่างไร

การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ในคุณแม่หลังคลอดที่พบบ่อยได้แก่ 

1.ภาวะเครียด ไม่ใช่แค่คุณแม่ คุณพ่อก็เครียดด้วย จากการดำเนินชีวิตที่เปลี่ยนไป พักผ่อนไม่พอ อ่อนเพลีย กังวลเรื่องการเลี้ยงลูก และอาจมีปัจจัยด้านสภาพแวดล้อมอื่น ๆ มากระตุ้น ทำให้เครียดได้ง่าย

2.ภาวะเศร้าหลังคลอด (Postpartum Blue) เป็นความเครียดขั้นกว่าจากการเปลี่ยนแปลงระดับฮอร์โมน มักเกิดขึ้นกับคุณแม่มือใหม่ที่ปรับตัวหลังคลอดได้ไม่ค่อยดี อาการจะหงุดหงิด เศร้า เสียใจ อารมณ์เปลี่ยนแปลงง่าย โดยจะเกิดขึ้นประมาณ 5 วันหลังคลอด และหายไปเองภายใน 

2 สัปดาห์

3.โรคซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression) เป็นความเครียดขั้นสูงสุด อยู่ในระดับปานกลางถึงรุนแรง มีอาการหลากหลาย เช่น นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ร้องไห้บ่อย อ่อนไหวง่าย หงุดหงิด ความผูกพันกับลูกหายไป บางครั้งอยากทำร้ายตัวเอง ทำร้ายลูก เป็นต้น ซึ่งผู้ที่มีประวัติคนในครอบครัวป่วยเป็นโรคซึมเศร้าต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษ โดยจะมีอาการตั้งแต่ 2 สัปดาห์ไปจนถึงหลายเดือน บางรายเป็นปี จึงควรได้รับการรักษาอย่างเร่งด่วนและเหมาะสม

คุณแม่หลังคลอดควรเพิ่มการดูแลตนเองอย่างไร 

คุณแม่หลังคลอดควรเพิ่มการดูแลตนเองอย่างไร 

1.หลังคลอดบุตรควรรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ เพื่อช่วยเสริมสร้างร่ายกาย และสารอาหารให้เพียงพอที่จะสร้างน้ำนมให้ลูก นอกจากนี้ การรับประทานผัก ผลไม้จะช่วยไม่ให้ท้องผูก ซึ่งส่วนมากแล้วคุณแม่จะมีอาการท้องผูก ในสัปดาห์แรกเพราะกลัวเจ็บแผล ไม่กล้าเบ่งอุจจาระ มารดาที่ให้นมบุตรควรรับประทานอาหารให้ครบถ้วน และควรดื่มน้ำ หรือนมเพิ่มมากขึ้น

2.เพิ่มการพักผ่อน เพื่อให้ร่างกายฟื้นตัวเร็ว เพราะการนอนหลับอย่างเพียงพอช่วยให้ร่างกายเยียวยาตัวเอง ควรได้รับการพักผ่อนที่เพียงพอ อย่างน้อย วันละ 6-8 ชั่วโมง โดยเฉพาะช่วง 2 สัปดาห์แรก

3.การทำความสะอาดร่างกาย คุณแม่สามารถอาบน้ำได้ตามปกติ โดยการตักน้ำอาบ หรืออาบฝักบัว ไม่ควรอาบน้ำแบบแช่ในอ่างน้ำ หรือว่ายน้ำเนื่องจากปากมดลูกยังปิดไม่สนิท อาจทำให้เชื้อโรคที่อยู่ในน้ำเข้าทางช่องคลอดแล้วลุกลามสู่โพรงมดลูก ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ การสระผมสามารถทำได้ตามปกติ หรือตามความเหมาะสม ภายหลังอุจจาระ หรือปัสสาวะควรล้างให้สะอาดและซับให้แห้งแล้วจึงใส่ผ้าอนามัย ควรเปลี่ยนผ้าอนามัยเมื่อเปียกชุ่ม หรืออย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง

บทส่งท้าย

ทั้งหมดนี้คือภาวะหลังคลอดที่อาจจะเกิดขึ้นได้ คุณแม่ควรสังเกตความผิดปกติที่เกิดขึ้นกับตนเองอยู่เสมอ ทั้งทางร่างกายและอารมณ์ หากคุณแม่หลังคลอดคนใดมีอาการผิดปกติ หรือเป็นนานเกินไป ควรปรึกษาแพทย์ทันที

เครดิตรูปภาพ www.awarenessdays.com edition.cnn.com www.unthsc.edu

บทความ แม่และเด็ก

อาหารเด็ก/นม/ของเล่นเด็ก/คู่มือคุณแม่

บทความล่าสุด
Tag
ขวดนม Pigeon (1) ของเล่นเสริมพัฒนาการสำหรับเด็ก (32) คอกกั้นเด็ก (1) คาร์ซีท (1) คู่มือสำหรับคุณแม่ (181) จุกนม (1) ชุดคลุมท้อง (1) ชุดว่ายน้ำเด็ก (1) ตู้แช่นม (1) ทิชชู่เปียก (1) ที่ดูดน้ำมูก (1) นมกล่อง UHT (1) นมผง (1) น้ำยาซักผ้าเด็ก (1) น้ำยาล้างขวดนม (1) น้ำเกลือล้างจมูก (2) ผลิตภัณฑ์สำหรับเด็ก (19) ฝากครรภ์ (1) รถเข็นเด็ก (1) รถไฟฟ้าเด็ก (1) รวมเรื่อง นม สำหรับเด็ก (1) สารพันปัญหา แม่และเด็ก (37) สารพันปัญหาแม่และเด็ก (174) อาหารสำหรับเด็ก (24) อาหารเสริมสำหรับเด็ก (3) อุปกรณ์ทำความสะอาดสำหรับเด็ก (10) อุปกรณ์เสริมสำหรับเด็ก (76) เครื่องนึ่งขวดนม (1) เครื่องปั๊มนม (1) เครื่องอุ่นนม (1) เคล็ดลับเลี้ยงลูก (2) เปล (1) เปลไกวไฟฟ้า (1) เสื้อผ้าเด็ก (5) แพมเพิส (1) โลชั่นเด็ก (1)